LC là gì? Quy trình thanh toán LC

LC là thuật ngữ được sử dụng rất phổ biến trong thanh toán quốc tế, đặc biệt là lĩnh vực xuất nhập khẩu. Đây là một hình thức thanh toán an toàn, nhanh chóng và tiện lợi cho cả người mua lẫn người bán. Bài viết dưới đây của Thomasday sẽ phân tích chi tiết khái niệm LC là gì? Quy trình thanh toán LC được thực hiện như thế nào? Cùng theo dõi để hiểu thêm về LC bạn nhé!

LC là gì?

LC (Letter of Credit – thư tín dụng) là một văn bản do ngân hàng mở phát hành, theo yêu cầu của nhà nhập khẩu, cam kết thanh toán cho bên xuất khẩu (người bán) một khoản tiền cụ thể, trong một khoảng thời gian nhất định, nếu bên bán xuất trình được một bộ chứng từ hợp lệ theo quy định LC.

Các loại thư tín dụng LC

Tùy vào tính chất cũng như thời hạn thanh toán mà LC sẽ được phân thành nhiều loại khác nhau:

Dựa vào tính chất có thể hủy ngang

Thư tín dụng có thể hủy ngang (Revocable Letter of Credit), loại này đã bị bỏ theo UCP600*

*UCP là quy tắc và thực hành thống nhất tín dụng chứng từ hay một bộ các quy định về việc ban hành và sử dụng thư tín dụng (hay L/C). Hiện nay, trên thế giới đang dùng UCP600 với 39 điều khoản.

Thư tín dụng không thể hủy ngang (Irrevocable Letter of Credit)

Dựa vào tính chất LC

Thư tín dụng xác nhận (Confirmed Letter of Credit)
Thư tín dụng chuyển nhượng (Transferable Letter of Credit)
Thư tín dụng tuần hoàn (Revolving Letter of Credit)
Thư tín dụng giáp lưng (Back to Back Letter of Credit)
Thư tín dụng đối ứng (Reciprocal Letter of Credit)
Thư tín dụng dự phòng(Standby Letter of Credit)

Dựa vào thời hạn thanh toán LC

Thư tín dụng trả ngay (Sight Letter of Credit)
Thư tín dụng trả chậm (Deferred Letter of Credit)
Thư tín dụng thanh toán hỗn hợp (Mixed Payment Letter of Credit)
Thư tín dụng điều khoản đỏ (Red Clause Letter of Credit)

Các bên tham gia thư tín dụng LC

Trong quy trình mở thư tín dụng LC, các bên tham gia bao gồm:

Người mở thanh toán (Applicant): người nhập khẩu, người mua hàng
Người hưởng lợi (Beneficiary): người xuất khẩu, người bán hàng
Ngân hàng Mở (Issuing bank): là ngân hàng đại diện và cấp tín dụng cho bên nhập khẩu
Ngân hàng Thông Báo (Advising bank): là ngân hàng đại lý của ngân hàng Mở đại diện cho bên xuất khẩu
Ngân hàng Xác Nhận (Confirming Bank), ngân hàng Chiết Khấu (Negotiating bank), ngân hàng Hoàn Trả (Reimbursing Bank): tùy thuộc vào yêu cầu của nhà nhập khẩu trong thư mở LC và ngân hàng mở LC, mà các ngân hàng này có thể có hoặc không.

Nội dung chính của thư tín dụng LC

Hiện nay, có rất nhiều mẫu thư tín dụng LC được lưu hành trong thanh toán quốc tế. Nhưng nhìn chung, tất cả đều có những nội dung cơ bản dưới đây:

Loại thư tín dụng: mỗi loại thư tín dụng sẽ có những tính chất và nội dung khác nhau. Các bên tham gia cần xác định loại thư tín dụng để biết được nghĩa vụ và quyền lợi của mình.
Số hiệu, địa điểm và ngày mở LC:

Số hiệu (No of LC)
Địa điểm mở LC (Place of issuing): nơi ngân hàng mở LC thực hiện thanh toán cho nhà xuất khẩu (người thụ hưởng)
Ngày mở LC (Issuing date): ngày bắt đầu cam kết giữa ngân hàng Mở và nhà xuất khẩu có hiệu lực. Nhà xuất khẩu sẽ dựa vào ngày này để xác định người nhập khẩu có thực hiện mở LC đúng hạn theo quy định trong hợp đồng hay không
Ngày hết hạn (Expiry date): hạn chót ngân hàng mở L/C thanh toán cho nhà xuất khẩu, nếu nhà xuất khẩu xuất trình đầy đủ bộ chứng từ.

Số tiền của thư tín dụng (Amount of money): ghi rõ đơn vị tiền tệ và số tiền của LC
Thông tin người xuất khẩu (Beneficiary): bao gồm tên và địa chỉ của nhà xuất khẩu.
Thông tin người nhập khẩu (Applicant): bao gồm tên và địa chỉ của nhà nhập khẩu.
Chứng từ người xuất khẩu phải xuất trình (Document for payment): bằng chứng chứng minh rằng nhà xuất khẩu đã hoàn thành nghĩa vụ giao hàng và tuân theo quy định của thư tín dụng.
Nội dung kiện hàng (Description of goods): bao gồm tên hàng hóa, số lượng, trọng lượng hàng, giá cả, quy cách,…
Nội dung vận tải (Shipment term)
Thời hạn giao hàng (Shipment date): hạn chót nhà xuất khẩu phải giao hàng cho nhà nhập khẩu, kể từ khi LC có hiệu lực.
Thời hạn trả tiền LC (Latest payment date): là thời hạn trả tiền ngay hay trả tiền sau. Khoản này cũng được nêu trong hối phiếu của nhà xuất khẩu ký phát.
Ngân hàng Mở cam kết trả tiền
Một số điều kiện khác (nếu có)
Chữ ký của ngân hàng mở LC

Quy trình thanh toán LC

Sau khi nhà xuất khẩu và nhà nhập khẩu ký kết hợp đồng thương mại, trong đó thỏa thuận sử dụng phương thức thanh toán tín dụng LC. Quy trình thanh toán LC như sau:

Bước 1: Nhà nhập khẩu gửi yêu cầu mở LC tại ngân hàng Mở

Theo quy định trong hợp đồng, nhà nhập khẩu đến ngân hàng Mở và gửi yêu cầu mở LC (2 bản gốc đơn yêu cầu mở LC và 2 bản gốc hợp đồng thương mại, nếu có), sau đó tiến hành ký quỹ. Mức độ ký quỹ tùy thuộc vào ngân hàng Mở đánh giá sự uy tín của nhà nhập khẩu.

Ký quỹ 100% giá trị mở LC: với những doanh nghiệp mới thành lập, chưa có nhiều máy móc, thiết bị, tài sản đảm bảo, chưa có nhiều uy tín với ngân hàng.
Ký quỹ dưới 100% giá trị mở LC (tối thiểu 10%): với những doanh nghiệp thường xuyên giao dịch với ngân hàng Mở đó, hoặc có tài sản đảm bảo, có uy tín với ngân hàng.

Bước 2: Ngân hàng Mở phát hành LC đến ngân hàng Thông Báo

Sau khi nhận hồ sơ, ngân hàng Mở sẽ tiến hành xét duyệt. Nếu hồ sơ hợp lệ, họ sẽ phát hành LC đến ngân hàng Thông Báo cho nhà xuất khẩu hưởng lợi.

Bước 3: Nhà xuất khẩu giao hàng

Nhà xuất khẩu sẽ kiểm tra LC để xác định thời gian giao hàng quy định, sau đó thực hiện giao hàng cho nhà nhập khẩu.

Bước 4: Nhà xuất khẩu xuất trình chứng từ cho ngân hàng Thông Báo

Nhà xuất khẩu xuất trình chứng từ cho ngân hàng Thông Báo để họ kiểm tra. Nếu chứng từ hợp lệ, ngân hàng Thông Báo sẽ chuyển bộ chứng từ qua cho ngân hàng Mở.

Bước 5: Ngân hàng Mở xem xét và chuyển chứng từ cho nhà nhập khẩu

Ngân hàng Mở khi nhận bộ chứng từ được gửi về thông qua chuyển phát nhanh, họ sẽ xem xét để tiến hành thanh toán tiền hàng cho nhà xuất khẩu. Đồng thời, ngân hàng Mở sẽ chuyển bộ chứng từ cho nhà nhập khẩu để họ nhận hàng.

Bước 6: Nhà nhập khẩu kiểm tra chứng từ

Khi nhận được bộ chứng từ, nhà nhập khẩu kiểm tra xem có cần tu chỉnh hay không. Nếu đồng ý nghĩa là nhà nhập khẩu chấp nhận thanh toán tiền hàng cho ngân hàng Mở.

Bước 7: Ngân hàng Mở thanh toán cho ngân hàng Thông Báo

Sau khi nhà nhập khẩu thanh toán, ngân hàng Mở yêu cầu ngân hàng Thông Báo chuyển tiền cho nhà xuất khẩu (người thụ hưởng).

Như vậy, quy trình thanh toán LC hoàn tất. Ngoài ra, trong khâu kiểm tra chứng từ, nếu ngân hàng Mở nhận thấy không phù hợp thì có thể từ chối thanh toán và trả lại hồ sơ cho nhà xuất khẩu.

Hồ sơ và thủ tục thanh toán bằng thư tín dụng

Hồ sơ thanh toán bằng thư tín dụng

Để yêu cầu ngân hàng mở LC, nhà nhập khẩu cần phải chuẩn bị hồ sơ bao gồm các loại giấy tờ sau:

Đơn yêu cầu mở LC
Quyết định thành lập doanh nghiệp (đối với các doanh nghiệp lần đầu thực hiện giao dịch)
Giấy phép đăng ký kinh doanh (đối với các doanh nghiệp lần đầu thực hiện giao dịch)
Đăng ký mã số xuất nhập khẩu (đối với các doanh nghiệp lần đầu thực hiện giao dịch)
Bản gốc hợp đồng ngoại thương (nếu ký hợp đồng qua FAX thì phải ký và đóng dấu trên bản photo)
Hợp đồng nhập khẩu ủy thác (nếu có)
Giấy phép nhập khẩu của Bộ Thương Mại (trong trường hợp mặt hàng nhập khẩu thuộc danh mục quản lý quy định tại Quyết định điều hành xuất nhập khẩu hàng năm của Thủ tướng Chính phủ)
Cam kết thanh toán, hợp đồng tín dụng (trong trường hợp vay vốn)
Công văn phê duyệt cho mở LC trả chậm của NHCTVN (trong trường hợp mở LC trả chậm)
Hợp đồng mua bán ngoại tệ (nếu có)
Bản giải trình mở LC do phòng tín dụng của chi nhánh lập và được giám đốc chi nhánh hoặc người được giám đốc ủy quyền phê duyệt (trường hợp ký quỹ dưới 100% trị giá LC)

Để được ngân hàng Mở thanh toán tiền, đơn vị xuất khẩu cần phải chuẩn bị:

Bản chính LC xuất
Bộ chứng từ xuất theo quy định trên L/C
02 bản chính Phiếu xuất trình chứng từ hàng xuất (theo mẫu của ngân hàng)
02 bản chính Hợp đồng chiết khấu (theo mẫu của ngân hàng) nếu khách hàng có đề nghị chiết khấu

Thủ tục thanh toán bằng thư tín dụng

Khi nhận được công điện LC từ ngân hàng Mở, ngân hàng Thông báo sẽ gửi thông báo (theo mẫu) cho nhà xuất khẩu.
Nhà xuất khẩu phải xuất trình được bộ chứng từ theo yêu cầu LC cho nhân viên Thanh toán Quốc tế.
Nhân viên TTQT tiến hành:

Ký xác nhận trên Phiếu xuất trình chứng từ hàng xuất và gửi lại cho khách hàng 01 bản.
Kiểm tra bộ chứng từ: nếu chứng từ hợp lệ thì thông báo cho nhà xuất khẩu trong vòng 5 giờ kể từ khi nhận được chứng từ.
Sau khi chứng từ hoàn tất, ngân hàng Thông báo sẽ gửi cho ngân hàng Mở để thực hiện yêu cầu thanh toán.

Ưu nhược điểm của thư tín dụng LC

Trong thanh toán quốc tế, thư tín dụng là hình thức được sử dụng rất phổ biến vì những ưu điểm không một doanh nghiệp nào phủ nhận. Tuy nhiên, hình thức này vẫn tồn tại một vài nhược điểm nhất định. Hãy tham khảo và cân nhắc để sử dụng trong những hoàn cảnh phù hợp nhé!

Ưu điểm

Đối với nhà nhập khẩu

Chứng từ của hàng hóa được kiểm tra kỹ lưỡng thông qua ngân hàng Thông báo và ngân hàng Mở trước khi giao cho nhà nhập khẩu.
Chỉ khi thực sự nhận được hàng hóa mới tiến hành thanh toán lại cho ngân hàng Mở.
Tính an toàn cao, vì nhà xuất khẩu phải đáp ứng được những quy định trong LC mới có thể nhận được thanh toán tiền.

Đối với nhà xuất khẩu

Được ngân hàng đảm bảo thanh toán đúng thời hạn đã quy định trong LC cho dù nhà nhập khẩu có chậm trễ trong vấn đề tài chính.
Thu hồi vốn nhanh chóng, không bị ảnh hưởng đến tiến độ hoạt động kinh doanh, sản xuất.
Hạn chế vấn đề chậm trễ đối với vận chuyển chứng từ thông qua ngân hàng.
Nhà xuất khẩu có thể chiết khấu LC (ứng trước với ngân hàng) một khoản tiền thấp hơn giá trị LC để sử dụng cho việc thực hiện hợp đồng.

Đối với ngân hàng

Thu được lợi nhuận từ các khoản phí dịch vụ (phí mở L/C, phí chuyển tiền, phí thanh toán hộ,…).
Mở rộng mối quan hệ với các đối tác trong và ngoài nước.

Nhược điểm

Một nhược điểm chung khi sử dụng thư tín dụng LC đó là quy trình thanh toán rất tỷ mỷ, dẫn đến sự phức tạp, yêu cầu các bên tham gia phải thật cẩn trọng khi lập và kiểm tra chứng từ. Chỉ cần một sai sót nhỏ trong các bước cũng sẽ dẫn đến hậu quả nghiêm trọng. Mặt khác:

Đối với nhà xuất khẩu

Nếu không xuất trình được bộ chứng từ, hoặc chưa đáp ứng được quy định trong LC sẽ bị từ chối hoặc không được thanh toán.

Đối với nhà nhập khẩu

Khi bên đơn vị xuất khẩu xuất trình được bộ chứng từ hợp lệ thì ngân hàng Mở sẽ giải quyết nhanh chóng và bỏ qua giai đoạn kiểm tra xem hàng có giao đúng thời hạn hay không, chất lượng hàng hóa như thế nào,…

Lời kết

Thư tín dụng LC là một hình thức thanh toán quốc tế được đông đảo các doanh nghiệp trong và ngoài nước lựa chọn, để thực hiện công việc giao thương. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích nổi bật, LC vẫn còn tồn tại một vài hạn chế nhất định. Trong nhiều trường hợp, LC sẽ đảm bảo an toàn cho nhà nhập khẩu, nhưng lại gây khó khăn đối với nhà xuất khẩu và ngược lại. Chính vì thế, hãy cân nhắc lựa chọn một hình thức thanh toán phù hợp với tình hình thực tế của doanh nghiệp mình nhé! Chúc các bạn thành công!